Zasiłki i świadczenia socjalne w Norwegii

Norweski system socjalny uważany jest za jeden z najbardziej atrakcyjnych w Europie. Rocznie przeznacza się na zasiłki i świadczenia socjalne ponad 13% norweskiego PKB. Wprawdzie w Polsce na social przeznacza się w ostatnich latach jeszcze więcej – mówi się nawet o 16,4% – ale to wartość PKB decyduje ostatecznie o wysokości wypłacanych beneficjentom kwot. A Norwegia ma PKB znacznie wyższy od Polski. 

Kompleksowy system świadczeń socjalnych obejmuje nie tylko rodowitych Norwegów, ale także wszystkich mieszkańców kraju, zatrudnionych przez norweskich pracodawców. To oznacza, że z zasiłków i świadczeń socjalnych mogą skorzystać także Polacy.

Zasiłki na dzieci

Zasiłek rodzinny (barnetrygd) – świadczenie przyznawane na dziecko w wieku 0-18 lat. Obecnie stawka zasiłku rodzinnego wynosi 1054 NOK miesięcznie na każde dziecko.

Zasiłek opiekuńczy (kontantstøtte) – to świadczenie socjalne na dzieci w wieku od 1 roku do 2 lat. Stawka zasiłku opiekuńczego wynosi 7 500 NOK miesięcznie na każde dziecko.

O tym jakie warunki trzeba spełnić oraz jakie dokumenty złożyć, żeby móc pobierać  zasilek rodzinny lub opiekuńczy czytaj w artykule Zasiłek rodzinny i opiekuńczy w Norwegii.

Należy pamiętać, że choć o obydwa zasiłki można wnioskować do trzech miesięcy wstecz, przyznający je NAV (Urząd Pracy i Polityki Socjalnej) może w każdej chwili przeprowadzać kontrolę w celu sprawdzenia, czy zasiłek nadal się należy. Nie powinno się wychodzić z założenia, że raz uzyskane prawo do otrzymywania zasiłku będzie nam przysługiwało raz na zawsze.

Jeśli nasza sytuacja zawodowa ulegnie zmianie (podpiszemy nową umowę, zmienimy pracę, zaczniemy pobierać zasiłek dla bezrobotnych lub chorobowy) należy o tym fakcie bezzwłocznie poinformować Urząd Pracy i Polityki Socjalnej, przedkładając stosowne dokumenty. NAV może co roku przeprowadzać kontrolę zasadności przyznania w/w zasiłków i pytać nas np. o to, czy nie było separacji lub rozwodu. Ignorowanie pism z pytaniami z NAV może skutkować wstrzymaniem zasiłku, a w dalszej kolejności koniecznością pisania odwołania lub wręcz składania podania jeszcze raz.

Renta zdrowotna

Zasiłek związany z chorobą lub trwałym obniżeniem zdolności do pracy czyli renta zdrowotna (uføretrygd) to świadczenie przewidziane dla osób od 18. do 67. roku życia, u których choroba lub uszkodzenie ciała są głównym powodem uniemożliwiającym pracę. Aby móc wnioskować o rentę zdrowotną trzeba być członkiem systemu ubezpieczeń społecznych w Norwegii (medlem av folketrygden) przez co najmniej 3 lata przed zachorowaniem/doznaniem uszkodzenia ciała.

Wysokość renty wyliczana jest na podstawie ostatnich lat przed zachorowaniem/doznaniem uszkodzenia ciała. Jeżeli osoba wnioskująca miała niskie dochody lub nie miała ich wcale, otrzyma minimalną stawkę renty zdrowotnej. osoby pobierające rentę są zobowiązane do pozostawania pod stałą opieką medyczną. 

Renta zdrowotna jest świadczeniem opodatkowanym, z którego należy się rozliczyć w rozliczeniu podatkowym. 

Jeżeli osoba pobierająca rentę zdrowotną samotnie wychowuje dziecko, może także starać się o dodatek na nie (barnetillegg). Wdowa lub wdowiec, a więc osoby samotne, mogą wystąpić o dodatek gjenlevendetillegg.

W zależności od procentowego uszczerbku na zdrowiu, można podejmować pracę zarobkową. Wysokość zarobków z tytułu pracy może jednak mieć wpływ na wysokość twojej renty zdrowotnej. Jeżeli np. przebywasz na rencie zdrowotnej wynoszącej 60%, to możesz pracować na 40% etatu. Jeżeli nie zarobisz rocznie więcej niż 0,4 stawki G, to dochód z pracy nie będzie miał wpływu na wysokość renty.

Emerytura gwarantowana 

Emerytura minimalna to świadczenie przysługujące obywatelom, którzy w ramach państwowego systemu emerytalnego oraz pracowniczego programu emerytalnego nie byli w stanie wypracować sobie emerytury na minimalnym poziomie. Podstawą do otrzymania tego świadczenia jest sam fakt legalnego zamieszkiwania w Norwegii. 

Oznacza to, że jeśli ktoś będzie mieszkał w tym kraju przez 40 lat, będąc zameldowanym, ale w ogóle nie pracując, to już ma prawo do uzyskania minimalnej emerytury. W tym wypadku ta kwota emerytury będzie odpowiadać wysokości 1 stawki G brutto rocznie.

Więcej informacji o całym systemie emerytalnym w Norwegii znajdziesz w naszym artykule Emerytura w Norwegii.

Gdy umrze ktoś bliski

Zasiłek pogrzebowy (gravferdsstønad) to świadczenie przysługuje, gdy zmarły w chwili śmierci był członkiem norweskiego systemu ubezpieczeń społecznych. Nie ma znaczenia, czy śmierć nastąpiła w Norwegii, czy w Polsce. Warto jednak pamiętać, że świadczenie nie może się dublować – jeśli wypłacono zasiłek np. w Polsce, nie będzie przysługiwał w Norwegii. Zasiłek wynosi 23 990 NOK i jest zależny od wysokości poniesionych kosztów związanych z pochówkiem. Na jego wysokość ma też wpływ posiadany majątek zmarłego, a w sytuacji gdy zmarły posiadał małżonka, również majątek małżonka. O świadczenie może starać się osoba, która pokryła koszty pogrzebu lub/i transportu. Przepisy nie określają, czy ma to być wyznaczony prawnie spadkobierca, czy ktoś inny.

Szukamy dekarzy do pracy w Norwegii

Zarobki od 100 zł/h

Aplikuj już teraz →