Wymagania dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy w Norwegii znajdziemy w trzecim rozdziale norweskiego Kodeksu Pracy (Arbeidsmiljøloven), który obowiązuje wszystkie sektory gospodarki, oprócz rybołówstwa, żeglugi i łowiectwa. Przepisy prawne dotyczące bezpieczeństwa i higieny obowiązujące poszczególne branże znajdziemy w dokumencie o nazwie Hjemmelsregisteret.
Wypadek w pracy w Norwegii: Obowiązki pracodawców w Norwegii w kwestii BHP
Pracodawca musi zapewnić pracownikowi szkolenie bhp; zadbać o to, żeby pracownik miał świadomość zagrożeń w miejscu pracy oraz musi zagwarantować odpowiednią ochronę w postaci np. odzieży ochronnej.
Pracodawca ma także obowiązek prowadzenia rejestru zagrożeń, dostrzegania ewentualnego ryzyka oraz eliminowania go, zabezpieczenia środków na poprawę BHP oraz podjęcia współpracy z ośrodkami zdrowia, jeżeli w przedsiębiorstwie występują czynniki zwiększonego ryzyka. W Norwegii w każdej firmie liczącej więcej niż 10 osób musi być inspektor BHP (Verneombud), którego zadaniem jest m.in. przeszkolenie pracowników; wstrzymanie prac, jeżeli są one zbyt niebezpieczne oraz dbanie o to, żeby zawsze zachowywane były przepisy BHP.
Norweski system ochrony pracy uchodzi za jeden z najlepszych na świecie, a odszkodowania przysługujące pracownikom, którzy ucierpieli w wypadku, są wyjątkowo duże i należą się każdemu poszkodowanemu pracownikowi (nawet jeśli do wypadku doszło z jego winy). W sektorze budowlanym, w którym pracuje wielu naszych rodaków, zachowanie norm bezpieczeństwa jest kluczowe.
Należy pamiętać, że zanim zatrudniona osoba podejmie się czynności zawodowych, musi zostać odpowiednio przeszkolona, a obowiązek ten powstaje także w momencie, gdy zostanie się oddelegowanym na inne stanowisko lub zaczyna się pracę na nowym sprzęcie (np. jako operator dźwigu).
Obowiązki pracowników w zakresie BHP
Do obowiązków pracownika w Norwegii w zakresie BHP należy:
- informowanie pracodawcy o chorobach i/lub kontuzjach powstałych przy pracy
- informowanie pracodawcy o nieobecności w pracy (np. zwolnieniu lekarskim)
- używanie sprzętu, który zapewnia ochronę w pracy
- przerwanie pracy, jeśli pracownik uzna ją za zbyt niebezpieczną
- zgłaszanie zauważonych zagrożeń w pracy
- zgłaszanie zachowań takich jak dyskryminacja, czy molestowanie w pracy
- stosowanie się do zaleceń Inspekcji Pracy
- podejmowanie dialogu z pracodawcą
Co zrobić, kiedy dojdzie do wypadku przy pracy w Norwegii?
Do obowiązków pracownika w zakresie BHP należy, jak wspomniano, informowanie pracodawcy o chorobach i/lub kontuzjach powstałych przy pracy. Kiedy dojdzie do wypadku w miejscu pracy, należy:
- powiadomić przełożonego o zaistniałym zdarzeniu, aby mógł on sporządzić protokół (zawsze poproś o kopię takiego dokumentu!)
- udać się do lekarza/skorzystać z pomocy pogotowia, bo dokumentacja medyczna jest podstawą do uzyskania należnego odszkodowania
- upewnić się, że pracodawca zgłosił (a jeśli tego nie zrobił, zrób to sam) twój wypadek do NAV (Urząd Pracy i Opieki Społecznej)
- powiadomić policję oraz Arbeidstilsynet (Inspekcję Pracy), zwłaszcza jeśli doznałeś poważnych obrażeń
- dopilnować, żeby pracodawca zgłosił wypadek do swojego ubezpieczyciela
- zgłosić wypadek do swojego ubezpieczyciela (jeśli posiada się dodatkową polisę)
- uzyskać zgodę NAV, jeśli chcesz leczyć się w Polsce (bez tej zgody grozi ci utrata prawa do sykepenger, czyli zasiłku chorobowego)
- gromadzić wszelką dokumentację związaną z leczeniem czy rehabilitacją (np. rachunki z apteki, od lekarza, fizjoterapeuty); dzięki dokumentacji medycznej możesz uzyskać np. odszkodowanie za stały uszczerbek na zdrowiu (menerstatning)
- pamiętać o tym, że przebywanie na zwolnieniu chorobowym w okresie przekraczającym 6 tygodni daje ci prawo do dodatkowych świadczeń oraz odszkodowania
- pamiętać, że może Ci przysługiwać również odszkodowanie za utracone dochody
Odszkodowanie za wypadek w pracy w Norwegii — Nie rezygnuj z uzyskania należnego odszkodowania
Wielu Polaków nie ubiega się o odszkodowania należne im z tytułu wypadku w pracy, ponieważ nie znają języka norweskiego ani angielskiego i nie umieją załatwić wymaganych formalności. Mając na uwadze rodzimą kulturę pracy, często obawiają się także, iż wypadek w miejscu pracy w Norwegii oraz dążenie do uzyskania należnego i z tego tytułu odszkodowania będą źle widziane przez pracodawcę i mogą stać się nawet powodem zwolnienia.
Jeśli wahasz się i nie wiesz jak dochodzić swoich praw pracowniczych, możesz skontaktować się prawnikiem, który pomoże Ci w załatwieniu niezbędnych formalności.
Co ważne, każdy pracownik ma prawo do bezpłatnej pomocy adwokata, który oceni szanse na uzyskanie odszkodowania i wstępnie oszacuje jego wysokość. Także osoby, które pracowały „na czarno” mają prawo do odszkodowania. Firma ubezpieczeniowa może wymagać od poszkodowanego podania danych świadków, którzy potwierdzą, że do wypadku doszło podczas pracy.
Wypadek przy pracy w Norwegii: Podsumowanie
Norweskie prawo pracy wyraźnie wskazuje, kiedy i na jakich zasadach pracownikowi przysługuje odszkodowanie za wypadek w pracy. Odszkodowanie takie należy się zarówno pracownikom zatrudnionym na podstawie umowy, jak i osobom pracującym „na czarno”. Za wypadek uznaje się zdarzenie, w którym pracownik doznał uszczerbku na zdrowiu podczas wykonywania w pracy.
Zdarzenie musi mieć miejsce w miejscu pracy albo podczas podróży służbowej. W przypadku kłopotów z dopełnieniem formalności, które wynikają z nieznajomości języka obcego i prawa pracy, warto skontaktować się z prawnikiem, który będzie nas reprezentował.