Norweski systemem lekarzy rodzinnych (fastlegeordning) nie jest skomplikowany, choć od polskiego odróżnia go jedna zasadnicza cecha: współpłatność za usługi medyczne. Co jeszcze łączy, a co dzieli oba systemy?
Czy w Norwegii istnieje system ubezpieczeń społecznych?
Tak, norweski system ubezpieczeń społecznych obejmuje wszystkie osoby legalnie mieszkających w Norwegii. Jeśli mieszkasz legalnie, pracujesz legalnie wpis do systemu zostaje dokonany wraz z meldunkiem. Składki potrącane są z pensji i wynoszą 7,8% wynagrodzenia brutto.
Jeżeli jesteś pracownikiem sezonowym i pracujesz w Norwegii do 3 miesięcy, oznacza to, że nie musisz rejestrować swojego pobytu, a to jest równoznaczne z faktem, że nie będziesz korzystać z systemowego ubezpieczenia społecznego. Aby uzyskać podstawową pomoc medyczną wystarczy okazać kartę EKUZ czyli Europejską Kartę Ubezpieczenia Zdrowotnego, pod warunkiem jednak, że jesteś mieszkańcem Unii Europejskiej.
Norwegia nie przyjęła rozporządzenia UE nr 1231/10 i dlatego obywatele państw spoza UE nie mogą korzystać tu ze swojej karty EKUZ, chyba że są bezpaństwowcami, uchodźcami lub członkami rodzin obywateli UE. Wszystkie placówki i wszyscy lekarze, którzy świadczą usługi w ramach publicznej służby zdrowia, honorują kartę EKUZ.
Jeśli ty sam jesteś ubezpieczony w Polsce albo ubezpieczasz jako osoba pracująca członków swojej rodziny, nie musisz podlegać norweskiemu systemowi ubezpieczeń i możesz uniknąć podwójnego płacenia składek. W tym celu należy przekazać stosowny formularz wystawiony przez NFZ do Norweskiego Urzędu Pracy i Spraw Społecznych (NAV).
Jak zarejestrować się do lekarza w Norwegii?
Po dopełnieniu wszystkich formalności związanych z rejestracją w Krajowym Rejestrze Ludności otrzymasz pismo z norweskiego Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, w którym znajdziesz informacje dotyczące możliwości wyboru lekarza rodzinnego.
Jak wybrać lekarza w Norwegii?
Wyboru dokonujesz udając się do przychodni najbliższej twojemu miejscu zamieszkania. Podczas wizyty dowiesz się wszystkiego, co niezbędne, żeby swobodnie funkcjonować w ramach norweskiego systemu ochrony zdrowia.
UWAGA: jeśli wybrałeś już swojego lekarza rodzinnego, a będziesz chciał udać się na wizytę do innego, będzie się to wiązało z wyższymi opłatami.
Rejestracja do lekarza w Norwegii
Jeśli chcesz zarejestrować się do swojego lekarza rodzinnego musisz uzgodnić termin wizyty, czyli zarejestrować się przez telefon. Nie mówisz po norwesku ani po angielsku? Podczas wizyty w przychodni masz prawo do obecności tłumacza. O potrzebie obecności tłumacza trzeba zawiadomić przychodnię na kilka dni przed wizytą. Usługa jest bezpłatna.
Lekarze rodzinni w Norwegii pracują od poniedziałku do piątku w godzinach od 8.00 do 15.00. W ramach swoich obowiązków m.in:
- wypisują recepty
- wystawiają zwolnienia lekarskie
- kierują do specjalistów
- prowadzą kobiety w ciąży
Nagłe wypadki w Norwegii
Aby uzyskać pomoc medyczną w nagłych wypadkach, powinieneś udać się na ostry dyżur do szpitala państwowego (legevakt) lub do lekarza ogólnego przyjmującego w ramach systemu państwowej służby zdrowia. W Norwegii funkcjonują też dwa numery telefonu: 112 oraz 113. Dzwoniąc pod numer europejski numer 112, połączysz się z policją, która w razie potrzeby skieruje Cię do odpowiednich służb. Pod numerem 113 połączysz się bezpośrednio z osobami odpowiedzialnymi za ratowanie ludzkiego życia.
Koszty leczenia w publicznej służbie zdrowia: współpłatność
Każdy członek norweskiego systemu ubezpieczeń społecznych jest zobowiązany do płacenia pewnej części kosztów leczenia. Dotyczy to także wizyty u lekarza podstawowej opieki zdrowotnej. Przykładowe koszty:
- wizyta u lekarza podstawowej opieki w ciągu dnia: ok. 150 – 200 NOK
- porada specjalisty na podstawie skierowania: 300 NOK, bez skierowania: 450 NOK
- wizytę lekarza w domu w ciągu dnia: 200 NOK
- wizytę lekarza w domu w nocy i w weekend: 250 NOK
Jeśli jesteś ubezpieczony w Polsce i korzystasz z karty EKUZ, koszty kształtują się następująco:
- wizyta u lekarza rodzinnego w ciągu dnia: ok. 150 – 200 NOK
- wizyta wieczorem, w nocy oraz w dni świąteczne: ok. 250 NOK
- wizyta domowa: ok 300 NOK
- wizyta u lekarza specjalisty w ciągu dnia: ok. 200 NOK
UWAGA: Dzieci do lat siedmiu otrzymują wszystkie świadczenia medyczne w Norwegii bezpłatnie. Pacjenci ponoszą pełne koszty leczenia dentystycznego. W Norwegii leczenie dentystyczne, z wyjątkiem leczenia dzieci, zwykle nie jest objęte refundacją.
Ulgi na korzystanie z usług medycznych w Norwegii
W Norwegii ulgi na korzystanie z usług medycznych całkowicie lub częściowo zwalniające z obowiązku płacenia wkładu własnego przysługują:
- dzieciom do lat 12 (bezpłatne porady lekarskie i niektóre leki)
- dzieciom do lat 18 (bezpłatne leczenie stomatologiczne w publicznych ośrodkach)
- osobom upośledzonym oraz osobom, które przebywały w domu opieki lub korzystały z opieki domowej przez co najmniej 3 miesiące (bezpłatne leczenie stomatologiczne)
- młodzieży w wieku 19-20 (bezpłatnie niektóre zabiegi stomatologiczne)
- kobietom w ciąży (bezpłatne świadczenia związane z ciążą i porodem)
UWAGA: Osoby przewlekle chore mogą uzyskać kartę bezpłatnego leczenia (frikort). Przysługuje ona pacjentom, których wkład własny przekroczył ok. 2000 NOK. Po przekroczeniu tej sumy nie muszą oni płacić wkładu własnego przez pozostałą część roku. Kwoty obowiązujące dla karty bezpłatnego leczenia ustalane są co roku przez parlament norweski.
Jak zmienić lekarza w Norwegii?
W Norwegii zmianę lekarza rodzinnego dokonać przez serwis internetowy stworzony specjalnie do tego celu.
Zmiany lekarza rodzinnego możesz dokonać korzystając z linku https://www.helsenorge.no/en/change-doctor-gp/about/?redirect=false
Serwis dostępny jest w języku angielskim.
Podsumowanie
Wszystkie osoby legalnie mieszkające i pracujące w Norwegii mają prawo do objęcia systemem ubezpieczeń społecznych oraz do opieki lekarza rodzinnego (fastlege). Systemem lekarzy rodzinnych (fastlegeordning) obejmuje także osoby legitymujące się wyłącznie kartą EKUZ.